wtorek, 25 kwietnia 2023

Gdzie po chleb, gdy nie ma sklepu?

  Niechłód, dnia 16 października 1959

 

 Protokół nr X/1959

z X sesji Gromadzkiej Rady Narodowej w Niechłodzie odbytej    w dniu 16 października 1959 r. w świetlicy gromadzkiej w Niechłodzie. Obecnych było 11 radnych, radny powiatowej Rady Narodowej ob. Otulakowski Stefan oraz przedstawiciele GS ob. Janasik Jan i Rybarczyk Jan. 


 Porządek dzienny: 

1.[...]

2. [...]

6. Sprawozdanie prezesów GS o zaopatrzeniu.

8.[...]

 

Do pkt 6 porządku dziennego: 

W punkcie tym przedstawiciele GS Święciechowa i Włoszakowice złożyli sprawozdanie z działalności GS

Dyskusja:

W dyskusji radny Wieland Bronisław zwraca uwagę na to, że sprawozdanie GS w Święciechowie jest niewystarczające. Zarząd GS Włoszakowice również nie jest w porządku, ponieważ na sesji dzisiejszej miał złożyć sprawozdanie członek zarządu a nie zwykły pracownik. Jest zdania, że gdyby GS Włoszakowice miał w Zbarzewie sprzątaczkę to by ją delegował jako swą przedstawicielkę na sesję Gromadzkiej Rady Narodowej. [...] Mówi również o tym, że praca Komitetów Sklepowych na naszym terenie jest niedostateczna od przypadku do przypadku. Członkowie Komitetów Sklepowych swą pracę ograniczają tylko do udziału w remenentach. Gs Włoszakowice zamienił z Zbarzewie Punkt Sprzedaży Pomocniczej na sklep wiejski ale w zaopatrzeniu żadnej różnicy nie ma. W sklepie odczuwa się brak margaryny, porcelany i tekstylii. [...] Ludność wsi Zbarzewo domaga się również aby GS nie robił remanentów w sklepie w poniedziałki i te dni, w których dowożony jest chleb, ponieważ ludność w te dni nie może się zaopatrzyć w chleb. W dalszym ciągu stwierdza również i to, że chleb do sklepu w Zbarzewie jest za późno dostarczany i to samo jest w Niechłodzie gdzie chleb dostarczany jest o godz. 18-tej gdy się zamyka sklep. W dalszym ciągu mówi o tym, że w sklepie w Niechłodzie można dostać tylko jeden gatunek chleba i to za 7 złotych, a przecież ludność powinna mieć możliwość kupna różnego gatunku chleba. [...]

W dalszym ciągu radny Wieland mówi o tym, ze GS Włoszakowice posiada własną wytwórnię wód gazowych, a w okresie letnim było często brak napoi to tłumaczyli się że w pierwszej kolejności zaopatrują teren Święciechowy a tak być nie powinno a zresztą i w Święciechowie też odczuwano ten sam brak. Mówi również o tym, że lemoniada GS Włoszakowice nie zawsze odpowiada warunkom sanitarnym, ponieważ raz kupił w sklepie w Zbarzewie i była bardzo zanieczyszczona (włosy) i odesłał ją z powrotem do sklepu. [...]

Zwraca również uwagę na to, że w sklepach GS na naszym terenie jest za dużo wina i wódki. Zapytuje się również przedstawiciela GS Święciechowa jaki GS widzi cel w tym aby w Niechłodzie utworzyć bar? Lepiej żeby zarząd GS Święciechowa raczył pomyśleć o otwarciu sklepu w Piotrowicach, ponieważ to co roku jest w planie a w końcu z tych planów nic nie wychodzi. [...]

Ob. Mulkowski Jan sołtys wsi Trzebiny wnosi aby woźnica dowożący chleb do Trzebin przyjeżdżał codziennei o jednej i tej samej porze bo wtedy każdy już będzie na niego uważał, a jeżeli przyjeżdża o różnych godzinach to trzeba na niego uważać cały dzień a potem jeszcze czasem jechać po chleb do Święciechowy względnie Niechłodu. Ob. Kurpiszowa Rozalia zapytuje się dlaczego GS Święciechowa zlikwidował piekarnię w Niechłodzie? Ob. Bajer Władysław mówi, że między chlebem za 6 złotych i 7 złotych w smaku żadnej różnicy nie ma a tylko jest ona w cenie. Mówi również o tym, ze dzieci w szkole nosiły kartki z pieczątką GS Święciechowa i napis "chleb po 7 zł" i dlatego ciekawi go to bardzo skąd te kartki dostały się do rąk dzieci w Niechłodzie ponieważ jego zdaniem kartki te powinny stanowić druk ścisłego zarachowania. Zapytuje się również w jakim celu GS Święciechowa chce otworzyć bar w Niechłodzie i gdzie widzi pomieszczenie na ten cel [...] Mówi również o tym, że GS Święciechowa zabrał salkę wiejską w Niechłodzie i zamienił ją na sklep a ludność wsi Niechłód pozbawiona została przez to odpowiedniej sali. 

Ob. Wacławik Marian mówi, że GS Święciechowa gdy zabierał salkę na sklep to zobowiązał się wybudować w zamian za to taką samą salkę w Niechłodzie, a później to zrobili tylko taki kurnik, a u siebie to potrafili wybudować taką śliczną świetlicę i ile tam poszło pieniędzy. W dalszym ciągu ob. Wacławik mówi o tym, że w sklepie nasiennym GS Święciechowa kupił nasienie brukwi a sam w tej chwili nie wie jak nazwać to co z tego nasienia wyrosło. Również w magazynie nr 9. w Święciechowie kupił nasiona buraków pastewnych a wzeszły z tego buraki cukrowe. [...]

Radny Michalewicz Marian porusza sprawę wideł dio sypania kartofli twierdząc, że są one za ciężkie.

Radny Szymański Tadeusz - przewodniczący Gromadzkiej Rady Narodowej mówi o tym, że GS Święciechowa nie dostarczał kiełbasy do sklepu w Niechłodzie, lecz obecnie gdy rozdzielnikiem wędlin zajęła się Milicja Obywatelska zaraz starczyło i dla Niechłodu. W dalszym ciągu mówi o tym, że nie tak dawno bo około 14 dni temu do sklepu w Niechłodzie została dostarczona marmelada, w której znajdowały się robaki i gdy ludzie zwrócili się do sklepowego aby ją odebrał ten nie zgodził się na to i czy tak powinno być? [...] Odnośnie dowozu chleba wyjaśnia, ze jest to wina woźnicy, ponieważ chleb winien być dostarczany codziennie do godz. 13-tej. [...] GS Święciechowa dotychczas nie otworzył sklepu w Piotrowicach z uwagi na brak pomieszczenia na ten cel, a nowego nie chcą w tej chwili wybudować. Mówi o tym, że GS Święciechowa zmuszony jest w tej chwili przystąpić do rozbudowy sklepu w Lasocicach i Długich-Starych. [...]

Ob. Kistela Marian twierdzi, ze sklepy w Lasocicach i Długich-Starych wystarczą jeszcze na pewien czas w takim stanie w jakim są a jego zdaniem najpierw należy uruchomić sklep w Piotrowicach ponieważ nie ma tam żadnego sklepu. Radny Piotr Śliwa wnosi aby na zarzuty stawiane pod adresem GS Włoszakowice dał odpowiedź zarząd GS. Radny Michalewicz Marian wnosi aby we Włoszakowicach sklep był otwarty przez obiad z uwagi na to, ze jeżeli rolnicy ze Zbarzewa jadą na spęd to chcą kupić sobie chociaż papierosa. Radny Wieland Bronisław wnosi zarządy GS dały polecenie swoim sklepowym aby dzieciom w wieku do 18 lat nie sprzedawały zapałek, papierosów, wódki i wina. Radny Ratkiewicz Edmund twierdzi, że nie zgadza się z propozycją radnego Wielanda, ponieważ jeżeli ojciec nie ma czasu iść do sklepu to posyła po papierosy dzieci i dlatego papierosy należy dzieciom sprzedawać. Ob. Kowalewicz Feliks twierdzi, że we wsi Piotrowice nie ma odpowiedniego pomieszczenia na sklep. Radny Kostrowski Franciszek  mówi o tym, że pewnej niedzieli młodzież ze Zbarzewa w drodze do Leszna wstąpiła do gospody w Święciechowie i chciała kupić po porcji kiełbasy to kierownik gospody ob. Janasik oświadczył im, że kiełbasy już nie ma.Inni goście natomiast mieli na stolikach porcje kiełbasy i to miała być rzekomo ta ostatnia. W drodze powrotnej (w tym samym dniu) znów wstąpili do gospody w Święciechowie i znów jacyś goście przy stolikach spożywali kiełbasę, a gdy oni zażądali ob. Janasik znów im odpowiedział, że już nie ma, a gdy mu zwrócili uwagę na to, że tamci goście mają kiełbasę znów im oświadczył że to jest ostatnia i dlatego radny Kostrowski zapytuje się przedstawiciela GS, ażeby wyjaśnił tą sprawę dlaczego kierownik gospody odmówił sprzedaży kiełbasy młodzieży ze Zbarzewa. [...] 

 

Fragment protokołu nr X/59 z posiedzenia Gromadzkiej Rady Narodowej w Niechłodzie 1959 r.             

    
  
Sklep spożywczo - przemysłowy w Niechłodzie 1970 r. Źrodlo: Narodowe Archiwum Cyfrowe 



---------------------------------

Opracowałem na podstawie materiałów pozyskanych w Archiwum Państwowym w Lesznie.




 

piątek, 7 kwietnia 2023

Obraz oświaty w Gromadzie Niechłód w 1957 r. część I

W lutym 1957 roku w świetlicy w Niechłodzie odbyło się posiedzenie Gromadzkiej Rady Narodowej, podczas którego jej przewodniczący Ludwik Hudzik - gospodarz z Piotrowic,  wygłosił referat, w  którym scharakteryzował stan oświaty w Gromadzie. Oto jego skrócona treść:


Fragment referatu Ludwika Hudzika dot. stanu oświaty w Gromadzie Niechłód. 1957 r.
Źródło: Archiwum Państwowe w Lesznie. 

"...w szkole w Zbarzewie nauczanie jest przedmiotowe, z tym, że każdy nauczyciel uczy kilku przedmiotów we wszystkich klasach i tak: kierownik szkoły obywatel Wieland Bronisław uczy matematyki w klasach od IV-tej do VII i fizyki od VI-VII oraz chemii w klasie VII. Nauczycielka obywatelka Wieland Maria uczy języka polskiego w klasach III i od V do VII oraz rysunków i prac ręcznych w klasie IV. Nauczycielka Czubajska Maria prowadzi klasę II-gą i uczy biologii i geografii w klasach od V-tej do VII-mej. Nauczyciel obywatel Gadon (?) Feliks prowadzi klasę I -wszą i uczy historii, języka rosyjskiego i śpiewu w klasach od V-tej do VII-mej. Poza tym nauczyciele są opiekunami klas i organizacji szkolnych. 

Nauczyciel Bajer Władysław uczy wszystkich przedmiotów w klasach od I-szej do III-ej, oraz nauczycielka obywatelka Paikert Elżbieta uczy wszystkich przedmiotów w Piotrowicach od klasy I-szej do IV-tej. Wszyscy nauczyciele na naszym terenie posiadają pełne kwalifikacje i w związku z tym sumiennie i należycie wykonują swoją pracę zawodową. 

Obywatele Radni !

Ale nie tylko nauczyciele są zobowiązani do czuwania nad dobrym wychowaniem dziecka ale w pierwszym rzędzie jesteśmy zobowiązani  do tego my - rodzice dzieci. [...] Zebrania wyborcze naszych Komitetów Rodzicielskich odbyły się w dniu 28 października 1956 roku. Przewodniczącym Komitetu Rodzicielskiego w szkole Zbarzewo - Niechłód został obywatel Florczak Ignacy. Zebrania rodzicielskie odbywają się na końcu każdego okresu szkolnego. Na zebraniach samych Komitetów Rodzicielskich dokonuje się analizy wyników nauczania w poszczególnych okresach. [...] Stwierdzić jednak należy, że członkowie Komitetów rzadko przychodzą na lekcje szkolne. W latach ubiegłych więcej uczęszczali na zajęcia szkolne. Z inicjatywy Komitetu Rodzicielskiego przy szkole w Zbarzewie, mieszkańcy wsi w czynie społecznym zobowiązali się opłotować szkołę i robota została już rozpoczęta. 

W ubiegłym roku w naszych szkołach przeprowadzono szereg remontów. Między innymi w szkole w Zbarzewie wstawiono jeden piec, przeprowadzono malowanie wszystkich klas, tablic i drzwi, wprawiono również nowe drzwi. W Niechłodzie malowano klasę, kuchnie i pokój nauczycielski oraz drzwi i okna. W szkole w Piotrowicach naprawiono podłogę w klasie i w kuchni, malowano 15 okien, drzwi i tablice. Obecnie rozpoczęto już prace nad opłotowaniem szkół. Materiał już jest i w Zbarzewie rozpoczęto już robotę* Dla szkoły w Zbarzewie z budżety dodatkowego zakupiono ławki i stoły dla jednej klasy. W szkole w Piotrowicach istnieje P.C.K. Organizacja ta przeprowadza pogadanki o higienie. Następną organizacją istniejącą przy szkole w Piotrowicach to Szkolna Kasa Oszczędności. W szkole w Zbarzewie istnieją następujące organizacje młodzieżowe:

  • Samorząd szkolny, który jest naczelną organizacją młodzieżową. W ubiegłym roku samorząd sprzedał pewną ilość złomu i tłuczki za kwotę 480 zł. Opiekunem samorządu jest kierownik szkoły obywatel Wieland Bronisław
  • Drugą organizacją szkolną w Zbarzewie to P.C.K, który przeprowadza pogadanki o higienie, urządza kursy czystości i przeprowadza kurs sanitarny. Opiekunką jest obywatelka Czubajska Maria
  • Trzecią organizacją w Zbarzewie jest Szkolne Koło Odbudowy Warszawy, które w miesiącu wrześniu urządziło akademię poświęconą Warszawie. Wszystkie dzieci płacą składki po 0,25 zł. miesięcznie. Z końcem roku przekazano na odbudowę Warszawy 49,10 zł. Koło bierze również udział w konkursie gazetek ściennych o tematyce Warszawy. Opiekunką jest obywatelka Wieland Maria. Istnieje również w tej szkole Szkolna Kasa Oszczędności, której opiekunem jest kierownik szkoły Wieland Bronisław ..."
Ludwik Hudzik 1927-1988

-----------------------------------------

*podczas sesji kierownik szkoły w Zbarzewie wspomniał o istotnej roli jaką odegrał Ludwik Hudzik na rzecz opłotowania szkoły cyt:"...postarał się o wszystek materiał "