 |
| Fragmenty drzewa genealogicznego przodków Marianny Bednarczyk z Kędziorów - żony Czesława Bednarczyka |
 |
| Fragment drzewa genealogicznego potomków Bartłomieja Jędrzychowskiego z Dłużyny |
Opowiem Wam dzisiaj o pewnym spotkaniu w zimowy wieczór 22 grudnia 1837 roku. Rzecz działa się w Dłużynie w domu pod numerem 488 (numer domu celowo zmieniłem), który za 75 lat stanie sięwłasnością Czesława Bednarczyka i Marii z Kędziorów. Póki co Czesława i Marii nie ma jeszcze na świecie więc nie będziemy się nimi teraz zajmować. Bardziej powinno nas zainteresować kim byli owi uczestnicy tego spotkania. Byli najbliższą rodziną leżącego w łóżku mężczyzny – Bartłomieja Jędrzychowskiego znanego wszystkim w Dłużynie gospodarza. Mężczyzna dobiegał osiemdziesiątki. Schorowany i zmęczony długim życiem Bartłomiej Jędrzychowski polecił wezwać sędziego Sądu Ziemsko-Miejskiego z Kościanie aby w jego obecności i w majestacie prawa podyktować mu ostatnią swoją wolę – testament. Tej smutnej urzędowej ceremonii przysłuchiwali się uważnie: żona Bartłomieja Ewa, najstarszy syn Stanisław, młodszy syn Walenty, oraz córki z mężami: Maria Sterna, Franciszka Krawiec i Brygida Stępczak. Bartłomiej Jędrzychowski z trudem poprawił poduszkę na której spoczywała jego stara głowa i rozpoczął przemowę. Mówił półgłosem, cedząc słowa, jednak na tyle wolno, że wszyscy mogli go wyraźnie słyszeć.
Sędzia Sądu Ziemsko-Miejskiego z Kościana wielmożny Michał Mąkowski zamoczył pióro w kałamarzu i zaczął pisać:
*****************
„Na prośbę Bartłomieja Jędrzychowskiego gospodarza tutejszego stawiłem się tu z polecania Sądu Ziemsko Miejskiego Kościańskiego w celu przyjęcia woli ostatecznej wspomnianego Jędrzychowskiego dziś tu w mieszkaniu jego. Zastałem go w izbie swojej w łóżku leżącego i schorzałego jednak w posiadaniu zdrowych zmysłów zostającego, o czym przez rozmowę z nim rozpoczętą dokładnie się przekonałem. Wspomniany Bartłomiej Jędrzychowski Sędziemu podpisanemu [przyp: temu kto spisuje testament] osobiście znany, [….] do działań urzędowych zdolny oświadcza na sam przód na zapytanie, iż rzeczywiście jest wolą jego majątkiem swoim na przypadek śmierci rozporządzić […] i że w tej mierze mu na przeszkodzie nic nie zostaje.
Testator [przyp: autor testamentu] oświadcza, tedy wolę moją ostateczną w sposób następujący: Ze żoną moją żyjącą Ewą Jędrzychowską wstąpiłem przed lat 50 w związek małżeński i żyjąc z nią we wspólnym majątku spłodziłem z nią następujące dzieci pięcioro żyjących, pełnoletnich:
1. Walentego
2. Stanisława
3. Mariannę zamężną Sterna
4. Franciszkę zamężną Krawiec
5. Brygidę zamężną Stępczak
Majątek mój składa się z różnych sprzętów domowych […] porządków gospodarczych, inwentarzy w gospodarstwie tutaj pod liczbą 488 położonego, za czasów staropolskich przeze mnie od […] tutejszego nabytego, do którego oprócz budynków gospodarskich następujące grunta należą:
- sadek przy pomieszkaniu [przyp: przy domu]
- rola przy […] tutejszej
- rola z […] pod sokołowskim [przyp: od nazwyu wsi Sokołowo] borem
- ogród pod Charbielinem
- łąka na Kamionkach
- łąka na Wielkim Błocie
- rola piaszczysta na tąż łące
- sośnina pod błotem
Pieniędzy gotowych nie mam żadnych. Winienem zaś następujące sumy:
1. Łucji żonie włodarza Jana 600 zł
2. Wawrzynowi gościnnemu 144 zł
3. Leśniczemu […] 45 zł
4. Klemensowi handlarzowi 74 zł
Do majątku mego poprzedniego wyznaczam dzieci moje […] i żonę moją Ewę Jędrzychowską i podzielam pomiędzy nich majątek mój w sposób następujący:
I. Synowi mojemu Stanisławowi przeznaczam na własność budynki moje gospodarcze i do tego należący sadek, z gruntów zaś połowy następujące:
1. Z roli przy wsi połowę w stronę Rygalskiego
2. Z roli pod borem sokołowskim połowę
3. Z ogrodu pod Charbielinem połowę w strony Księżej Łąki
4. Z ogrodu przy wsi połowę w stronę Rybarczyka
5. Z łąki w kamionkach połowę od strony Rygalskiego
6. Z łąki na wielkim błocie połowę od strony Księżej Łąki
7. Z roli piaszczystej za tą łąką w Charbielińskiej granicy połowę
8. Z sośniny pod błotem połowę od granicy charbielińskiej
Oprócz tego przeznaczam Stanisławowi synowi mojemu wszystkie moje ruchomości domowe […]
II. Synowi mojemu drugiemu Walentemu przeznaczam na własność jego nieograniczoną drugą połowę gruntów do gospodarstwa mojego należących:
1. Z roli przy wsi połowę od strony Sternowej
2. Z roli z boru pod sokołowskim borem połowę od strony […]
3. Z ogrodu pod Charbielinem połowę
III. Córce mojej Marianne zam. Sterna przeznaczam sukcesyję […] sto złotych polskich czyli talarów szesnaście i srebrnych groszy dwadzieścia.
IV. Córce mojej Franciszce zam. Krawiec przeznaczam sukcesyję […] sto złotych polskich czyli talarów szesnaście i srebrnych groszy dwadzieścia.
V. Córce mojej Brygidzie zam. Stępczak przeznaczam sukcesyję […] sto złotych polskich czyli talarów szesnaście i srebrnych groszy dwadzieścia.
VI. Luba żonie mojej Ewie scheda […]z majątku mego prawnie się należy, postanawiam iż zamiast schedy tej żona miała pomieszkiwanie, żywność wszelaką, wygodę i przyodziewek bezpłatny do śmierci u syna mego Stanisława mieć ma.
Zobowiązuję synów moich aby własnym kosztem żonę moją w czasie swoim pochować.
Względem długów moich zobowiązuję synów moich Stanisława i Walentego, braci Jędrzychowskich ażeby takowe każdy w połowie rzetelnie spłacili.
Taka jest moja wola ostateczna, która ma we wszystkim dopełniona być musi […]
 |
| Fragment testamentu Bartłomieja Jędrzychowskiego Dłużyna 1837 r. |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz