Nowa Wieś Królewska (niem. Königlich Neudorf) to niewielka miejscowość położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie wąbrzeskim, w gminie Płużnica. To w tutejszym kościele w dniu 10 lutego 1839 roku na ślubnym kobiercu
stanęli młodzian Franciszek Lemanowicz lat 27 i Rozalia Schilke panna
lat 23. Tak zaczęła się historia rodu Lemanowiczów wywodzącego się z Ziemi Chełmińskiej.
 |
| Akt zawarcia małżeństwa pomiędzy Franciszkiem Lemanowicz a Rozalią Schilke 10.02.1839 r |
Zajrzyjmy więc do liczącego już ponad 181 lat dokumentu. Dowiadujemy się z niego, że młodzi małżonkowie Franciszek i Rozalia byli wyznania katolickiego. Ceremonię ślubną poprzedziły 3 zapowiedzi
dokonane w kościele parafialnym w Nowej Wsi Królewskiej w dniach 27
stycznia, 3 i 10 lutego 1839 roku. Z aktu małżeństwa wynika, że z jakiegoś ważnego powodu narzeczeni zawarli małżeństwo za zgodą sądu, co zostało wyraźnie
zapisane w jednej z rubryk jako "consensus judicii". Zapis ten może świadczyć o przynajmniej kilku przyczynach wymaganej zgody sądu na to małżeństwo. Z dokumentu raczej nie wynika aby któreś z małżonków było wdowcem lub wdową. Franciszka określono jako "juvenis" co znaczy młodzian, chłopak a Rozalię jako "virgo" co znaczy panna, dziewica. Zgoda sądu z powodu małoletności małżonków też raczej nie wchodzi w grę. Ta kwestia pozostaje więc do rozstrzygnięcia.
Po ślubie Franciszek i Rozalia zamieszkali we wsi Mgowo
oddalonej od Wąbrzeźna o ok. 20 km na północny zachód. Tutaj
przychodziły na świat ich dzieci: Jan (1839-1895), Marianna (1841-
prawdopodobnie zmarła przed 1845 r), Marianna (1845-1911). Po 1845 roku
rodzina przeniosła się do wsi Bągart. W tej wsi urodzili się: Franciszek (1848 -?) i Rozalia (1851 -?). Ich kolejne dziecko - syn Walenty urodził się we wsi Pieńki w 1854 roku. Franciszek i Rozalia powracają do Nowej Wsi Królewskiej aby tutaj w 1860 roku przyszła na świat ich córka Franciszka.
Zastanawiałem się skąd na Ziemię Chełmińską przybyli Franciszek Lemanowicz i Rozalia Schilke? Jestem pewien, że przed 1839 roku nie mieszkali tutaj ich przodkowie. Łatwo to sprawdzić przeglądając akta parafialne z lat 1803 - 1839. Nie napotkałem w nich nawet najmniejszego śladu obecności Lemanowiczów na tym terenie. Dopiero po roku 1874 potomkowie Franciszka i
Rozalii zaczęli osiedlać się w pobliskich miejscowościach takich jak Niedźwiedź, Lisewo i Wąbrzeźno.
W akcie małżeństwa moich praprapradziadków nie podano imion ich rodziców ani
miejsca ich urodzenia. Gdzie więc mieszkali Lemanowicze w XVIII i na
początku XIXw? Według mojego rozeznania mieszkali przede wszystkim w
okolicach Drobina i Rypina. Obie te miejscowości znajdują się
kilkadziesiąt kilometrów na południowy wschód od Wąbrzeźna. Kto wie,
może właśnie tam powinienem szukać swoich korzeni? Kluczem do odpowiedzi
na postawione pytanie z pewnością będzie odnalezienie aktów urodzenia
Franciszka Lemanowicz lub Rozalii Schilke.
W Nowej Wsi Królewskiej Franciszek i Rozalia doczekali sędziwej starości. W lutym 1889 roku uroczyście obchodzili 50 lecie małżeństwa. Z tej okazji Gazeta Toruńska "Thorner Presse" w dniu 17 lutego 1889 roku umieściła następującą informację:
 | |
| Fragment z "Thorner Presse" z 17 lutego 1889 roku mówiący o uroczystych obchodach złotych godów Franciszka i Rozalii Lemanowicz. |
..."Z powiatu wąbrzeskiego. 13 lutego. Małżeństwo Lemanowiczów uroczyście obchodziło wczoraj w Nowej Wsi Królewskiej złote gody. Cesarz zatwierdził na tą uroczystość kwotę w wysokości 30 marek. Gmina również sprawiła parze małżonków miłą niespodziankę przekazując im uroczyście w dniu ich święta kwotę 25 marek"
 |
| Cesarz Prus Wilhelm II. To on w 1889 roku przekazał 25 marek Franciszkowi i Rozalii Lemanowicz z okazji 50 lecia zawarcia związku małżeńskiego. Zdjęcie źródło: https://pl.wikipedia.org |